تعاون آنلاین – معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی با اشاره به بررسی های انجام شده در دولت تدبیر و امید گفت:روش های سنتی برای ایجاد اشتغال کافی نیست ابزارهای جدید باید به یاری توسعه اشتغال بیایند.
‘عیسی منصوری’ شامگاه شنبه درنشست مشترک وزرای تعاون،کار و رفاه اجتماعی و علوم،تحقیقات و فناوری که در محل وزارت علوم برگزار شد،افزود: هم اکنون با چند مسئله جدید در بازار کار مواجه هستیم که یکی از آنها افزایش سهم فارغ التحصیلان نسبت به نیازهای بازار کار و افراد شاغل است.
وی بیان داشت: سهم دانش آموختگان در سال ۹۵ به شکل فزاینده ای رشد داشت.سال گذشته ۷۵درصد افرادی که وارد بازار کار شدند دانش آموخته دانشگاهی بودند.
وی گفت: ایران یکی از پنج تا ۶ کشور نخست جهان به نسبت جمعیت است که توانسته اشتغال زیادی ایجاد کند که موجب افتخار و قابل دفاع است.
**اشتغال بزرگ در صنعت قابل حصول نیست
به گفته منصوری اشتغال بزرگ در بخش صنعت میسر نیست و اشتغال دانش آموختگان ما از این جنس نبود.ظرفیت اشتغال شکل یافته وجود نداشت.اشتغال ایجاد شده به طور عام در بنگاههای خرد و غیر رسمی است.اشتغال صنعت بزرگ قابل ایجاد نیست.
معاون وزیر کار گفت: در مشاغلی که ایجاد شده به طورعام دانش آموختگان رضایت شغلی ندارند.با بسط آموزش عالی فرد یک دلار درآمد در روز را با تحصیل دانشگاهی به کارگر ۱۰دلار در ساعت تبدیل کردیم . به طور مثال فرد دارای مدرک کارشناسی است و راننده تاکسی است .وقتی از او می پرسیم شغلت چیست؟ یا رضایت ندارد و یا می گوید کاری ندارم.این اعوجاج در بازار کار ایجاد شده که باید به آن توجه کنیم.
منصوری با یادآوری اینکه سهم زنان در آموزش عالی بسط یافته است،گفت: همانطور که سهم زنان در دانشگاهها افزایش یافته در بازار کار هم افزایش یافته است به طوری که بیش از ۶۸درصد اشغال جدید توسط زنان بوده که باید به آن توجه شود.
**جمعیت فعال افزایش یافته است
وی در خصوص جمعیت فعال گفت: در بازار کار جمعیت فعال علیرغم اینکه قبلا کاهش جدی داشته در سال های ۹۲ به بعد افزایش یافته است. جمعیت فعال در سال ۹۲ از ۲۳میلیون نفر به حدود ۲۶میلیون نفر در سال ۹۵ رسیده است.
منصوری ادامه داد: سالانه یک میلیون نفر وارد بازار کار شدند کمتر از ۷۰۰هزار شغل ایجاد کردیم اما هنوز عقب هستیم اما رویهم رفته روند رو به رشد جمعیت فعال داشتیم .جمعیت شاغل از ۲۱ به ۲۳ میلیون نفر رسید اما جمعیت بیکار هم افزایش یافت.
به گفته منصوری، بر اساس برنامه ششم و قانون برنامه بودجه سال ۱۳۹۶ باید ۹۶۰هزار شغل ایجاد کنیم تا ۰.۸ درصد نرخ بیکاری کاهش یابد که این مهم با ابزارهای کنونی قابل حصول نیست. موضوع فقط اشتغال نیست تولید و بهره وری ملی باید افزایش یابد.
**رشد اقتصادی به تنهایی منجر به ایجاد شغل نمی شود
معاون توسعه اشتغال وزارت کار گفت: روند تجربه شده در سال های قبل دنیا و سال های اخیر ایران این پرسش مطرح است،آیا با رشد اقتصادی اشتغال هم ایجاد می شود؟تجربه نشان می دهد این طور نیست علاوه بر رشد باید به لایه های دیگر بپردازیم. دولت باید در حوزهایی که که پر اشتغال هستند، مداخله کند.
وی توضیح داد: پیشنهاد یا روشی که عهده داران مسئولیت حوزه کار اتخاذ کردند به تصویب دولت رسید به طوری که علاوه بر اشتغال در بخش کلان به شکل رشته ای و منطقه ای هم اشتغال بررسی شود.
وی حاصل بررسی های انجام شده را رشته فعالیت هایی عنوان کرد که بیشترین ظرفیت را در ایجاد اشتغال دارند. در بخش صنعت رشته هایی که ارزش افزوده و اشتغال ایجاد کنند کدام است ؟ همچنین موضوع بهره وری برای ما بسیار مهم است.
منصوری در ادامه اضافه کرد: مطالعه با استانداردهای بین المللی انجام شد تا ببینیم کدام رشته ها متناسب با وضعیت ایران در سطح ملی و منطقه ای است.
به گفته وی، رشته های پوشاک و غذا مورد توجه قرار گرفت.
وی با انتقاد به سیاست هایی که در گذشته در قالب نوشتن طرح و گرفتن وام از سوی دولت انجام می شد،گفت: دولت اگر می خواهد در توسعه و ایجاد اشتغال مداخله کند باید ابزارهای دیگر را بکار گیرد. نخست آنکه کدام رسته ها بهره وری ملی را بالا و اشغال ایجاد می کند و سپس بجای دخالت دولت بخش خصوصی با بخش خصوصی را باید هماهنگ کنیم.
**حوزه فناوری اطلاعات
به گفته منصوری، ۷۰درصد ارزش اقتصادی و اشتغال در صنعت فناوری اطلاعات (آی تی ) در تولید محتوی است. در ایران ۷۰درصد فعالیت ها در زیر ساخت شبکه است زیرا دولت در رابطه با پیمانکار کار می کند اما تولید محتوی این است که یک شرکت با شرکت دیگر قرارداد کار منعقد کند.
وی اظهار داشت: گام نخست این است که حوزه آی تی به لحاظ ایجاد اشتغال پر ظرفیت است بنابراین رابطه مداخله را باید اصلاح کنیم.
در طرف عرضه یعنی آموزش تخصصی عمومی مهارتی چطور باید اصلاح شود؟
وی گفت: فرض این است یک سری رشته ها که ظرفیت دارند را انتخاب می کنیم و سپس تلاش می شود رابطه بخش خصوصی با بخش خصوصی را تقویت کنیم و در نهایت حضور در بازار جهانی هدف ما است.
به گفته وی، کیک اقتصادی آی تی وقتی بزرگ می شود که به بازار جهانی وصل شود. نقش دولت همین حوزه است.چگونگی ورود به بازار جهانی مهمترین برنامه ما است.
منصوری با اشاره به طرف عرضه نیروی کار گفت: فرض کنیم رسته ها در بخش های مختلف مشخص است و توافق کردیم که در یک سری از حوزه ها به دلیل مزیت ورود کنیم.
**عدم تطابق رشته های دانشگاهی و نیازهای بازار کار
وی با اشاره به بحران ۱۹۹۷ کره جنوبی گفت: بحران مالی برای کره جنوبی اتفاق افتاد به نوعی در ایران هم با این مشکل مواجه شده ایم. برای رفع نیازهای صنعت نیروی متخصص دانشگاهی داریم اما صنعت افول کرد اما تربیت نیروی دانشگاهی در حوزه صنعت ادامه یافت .مهم این است که این دو با هم تطبیق یابند.
وی تاکید کرد: توصیه بین المللی این است رسته هایی که بیشترین مزیت را برای اشتغال دارند محور قرار دهیم و پرورش نیروی متخصص با عطف به نیاز آنها تعریف شود.
معاون وزیر کار ادامه داد: به طور مثال اگر صنعت پوشاک مسئله ما است این بحش را به گونه ای نهادهای متخصص آموزش دهند که فرد بتواند وارد بازار کار شود.
وی گفت: متاسفانه این قاعده در ایران وجود ندارد قاعده ای که در کشور است از جنس نوع اول است تولید انبوه فارغ التحصیل استاندارد در زاهدان با تهران فرقی نمی کند.
منصوری افزود: در زاهدان صنعت شکل نمی گیرد و هم اکنون گذار از کشاورزی به تجارت را داریم. بیشتر فارغ التحصیلان رشته مکانیک در زاهدان نمی دانند چه باید بکنند . با بومی شدن آموزش موضوع قابل بررسی است.
به گفته منصوری، چگونه می شود نظام آموزش عالی با نیازهای بازار کار تطابق یابد؟ یک سری رشته های اختصاصی نیروی کار آموزش دهیم و در صورتی که موفق بود سایر رشته ها هم می توانند از چنین شیوه ای پیروی کنند.
منصوری یادآور شد: دانش آموخته پرورش داده ایم و می دهیم اما تقاضا دچار افول شده و هم اکنون با تورم نیروی کار مواجه هستیم.
وی گفت: فرض می کنیم که در کشور سیاست های علم و فناوری داریم. سیاست های نوآوری باید داشته باشیم و تبدیل اینها به اشتغال موضوع اصلی ما است نیازمند زنجیره ای بین این حوزه ها هستیم. وی افزود: مهمترین پیشنهاد این است که چگونه اینها را به هم وصل کنیم. کارآفرینی حوزه وزارت کار است اما بخشی از نوآوری در وزارت علوم می تواند آموزش داده شود که در بحث سیاستگذاری می توانیم این دو موضوع را بهم پیوند دهیم که در اقتصاد کلان به نتیجه مطلوب برسیم.
به گفته منصوری، پیشنهاد برنامه فراگیر را طراحی کردیم که اگر بخواهیم با موضوع اشتغال مواجه باشیم با یک سری طرح ها مواجه خواهیم بود برخی از این روشها خیلی کوتاه مدت جواب می دهند برخی نیازمند کار دراز مدت است.
وی گفت: یکی از مسائلی که سالهای گذشته به شکل پایلوت دنبال می کردیم طرح کارورزی بود. هم اکنون با افول صنعت اما تولید انبوه فارغ التحصیلان رشته های فنی مواجه هستیم.
**تطابق آموزش با نیاز بازار کار کم است
به گزارش ایرنا، وی با بیان اینکه تطابق آموزش ها در استان ها با نیازهای بازار کار کم است،گفت: تطابق آموزش با نیازهای بازار کار اندک است .این تطابق در استان های کردستان ۲۱درصد و یزد کمتر از ۱۰درصد است.تطابق باید افزایش یابد
وی با اشاره به طرح ‘کتک’ (کلاس تا کار) گفت: یکی از مسیرهایی که در دنیا تجربه می شود طرح کلاس تا کار است.
وی در خصوص طرح کارورزی گفت: تجربه نشان می دهد۷۰درصد از کسانی که طرح کارورزی را گذراندند در همان کارخانه استخدام شدند.همچنین کارفرمایانی که فارغ التحصیلان را بعد از کارورزی استخدام کنند از مشوق های بیمه ای برخوردار خواهند شد.
وی در خصوص طرح گذار به کارآفرینی گفت: این طرح می تواند ظرفیت کارآفرینی دانشجویانی که سال های پایانی تحصیلی را می گذرانند را افزایش دهد به طوری که فرد از دانشگاه بیرون بیاید آماده کارفرما شدن و ایجاد کسب و کار شود.همه اینها در قالب یک بسته پیشنهاد مشخص است.
**برنامه عمل مشترک داشته باشیم که اجرا کنیم.
وی یادآور شد: چارچوبی برای سال ۹۶ آماده کرده ایم. بسته های مختلف در برنامه مشترک در سال ۹۶ اجرا می شود که در آن نقشی که وزارت کار و وزارت علوم و هماهنگی با دستگاههای دیگر در آن لحاظ شده است.آموزش مهارتی از جمله کارهایی است که باید انجام شود.
وی یادآور شد: رشته های در اولویت را با دستگاههای دیگر هماهنگ کردیم و می دانیم در کدام استان ها کدام رسته های شغلی مورد نیاز است.
وی ادامه داد:به طور مثال می دانیم در استان سیستان و بلوچستان چه رشته هایی اولویت دارند و چه رشته های آموزش عالی و مهارتی برای تقاضای موجود در بخش صنعت استان است.
وی در پایان گفت: دو وزارتخانه می توانند اطلاعات خود را به اشتراک بگذارند تا برنامه عمل نهایی شود.
سپس در این نشست رئیس سازمان آموزش فنی و حرفه ای گفت: نظام آموزش در کشور یکپارچه نیست .مهارت آموزی بر عهده سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور است.
‘محمد امین سازگار نژاد’ افزود: ظرفیت هایی که بتوانند نیازهای بازار کار را تامین کند زیاد است.بسیاری از دوره های مهارتی در صورتی که همتراز با رشته های دانشگاهی شوند اعتبار می یابند.
