دکترای تخصصی مدیریت سیاستگذاری بخش عمومی دانشگاه تربیت مدرس از جمله مفاهیم پرکاربردی که سابقه آن را می توان به عمر خرید و فروش و تجارت قائم دانست دو واژه بازارسازی و بازاریابی است این دو مفهوم از همان زمان آغازین تجارت به صورت مکنون در فرآیند خرید و فروش بوده ولی به صورت […]
دکترای تخصصی مدیریت سیاستگذاری بخش عمومی
دانشگاه تربیت مدرس
از جمله مفاهیم پرکاربردی که سابقه آن را می توان به عمر خرید و فروش و تجارت قائم دانست دو واژه بازارسازی و بازاریابی است این دو مفهوم از همان زمان آغازین تجارت به صورت مکنون در فرآیند خرید و فروش بوده ولی به صورت های مختلف متصور می شد. به عنوان مثال بازاریابی در گذشته بیشتر بوسیله کاتالوگ بوده ولی امروزه بوسیله شبکه های اجتماعی، تلفن های همراه، ایمیل و رسانه ها و دیگر موارد انجام می شود ولی در نهایت اصل همان بازاریابی است ولی با صبغه های متفاوت تر. تفاوت بازارسازی و بازاریابی را با این مثال اینگونه می توان گفت که شرکت سامسونگ کره برای ورود به بازار آمریکا و بازار سازی در آن برای اینکه بتواند در برابر شرکت اپل که سهم قابل توجهی از بازار آمریکا را در دست دارد نفوذ نماید در ۲۰ آگوست برای جلب توجه صاحبان آی‌فون در آمریکا، به آنها امکان استفاده رایگان یک ماهه از گوشی های موبایل گلکسی نوت ۵ و گلکسی اس شش پلاس را می‌دهد تا با این استراتژی بتواند وارد فضای مشترک بازار تلفنهای همراه آمریکا و افزایش سهم فروش خود شود. بعد از اینکه این استراتژی بازارسازی موفق گردید و بعد از اتمام یک ماهه و تحلیل میزان مشتریان ارجاعی از اپل به سامسونگ مشخص گردید در این مرحله فعالیت های بازاریابی برای حفظ این مشتریان آغاز می گردد بنابراین بازارسازی تقدم بر بازاریابی است.
تقدم و تاخر بازاریابی و بازارسازی
برای مفاهیم بازاریابی و بازارسازی دو دیدگاه عمده وجود دارد عده‌ای از صاحب نظران بازارسازی را مقدم میدانند که با مفاهیم نوین بازار بیشتر هماهنگ تر است زیرا که فعالیت های بازار سازی و بازار سازان، پایه ریزی و پایش محصول در قبل و حین ورود محصول به بازار را شامل می شود و در صورتیکه بازاریابی حین و بعد از ورود محصول به بازار را شامل می شود و گروهی دیگر که از متعصبان بازاریابی اند بازاریابی را فرآیندی می دانند که بازارسازی را در خود دارد و در واقع بازارسازی را زیر مجموعه بازاریابی می دانند. ولی تقدم و تاخر نباید در کارکرد اساسی این دو مفهوم خلل وارد کند زیرا که هردوی اینها یکی از ابزارهای اساسی در حوزه افزایش فروش و جلب و نگهداری سهم بازار می باشد.
تفاوت بازاریابی و بازارسازی در عرصه تعاونی ها
تفاوت هایی بین دو واژه یا به بیان بهتر بین دو مفهوم بازاریابی و بازار سازی وجود دارد؛
بازاریابى به معنى قدیمى آن، یعنى صرفاً فروختن، معنى و تعبیر می گردد و در معناى جدید به معنای تأمین نیازهاى مشترى است. در صورتیکه؛ بازار سازی فعالیتی است که طی آن، پیشنهادهای فروش و خرید متعددی در قیمت های مشخص ارایه می شود و بدین وسیله بازار را آماده معامله در آن قیمت ها در زمان معاملات می نماید. به همین ترتیب بازارساز نیز به معامله گری گفته می شود که پیشنهادهای دو طرفه خرید و فروش را ارایه می کند و بازاری دو طرفه برای سهم مورد نظر به وجود می آورد.
باید توجه داشت که بازارسازی صرفا افزایش فروش نیست به بیان دیگر یک فعالیت فرآیندی است و شامل فرآیندهای متفاوتی است که از بهینه سازی معرفی محصول در بازار گرفته تا افزایش سهم بازار که در نهایت افزایش فروش را شامل می گردد.
از تفاوتهای دیگر بازاریابی و بازارسازی اینگونه می توان گفت که در بازاریابی تمرکز بیشتر بر فروش کالای موجود است ولی در بازارسازی واحدهای مختلف بنگاه مانند واحدهای تحقیق و توسعه به دنبال تهیه چک لیست نیازهای مشتریان و حتی پیش نیازهای مشتریان بازار آن صنف اند و زمانی که بازار سازی شد نوبت به بازاریابی می رسد به بیان دیگر بازار سازی یک گام قبل تر از بازارسازی است و مهم تر از آن زیرا که اگر بازارسازی به صورت صحیح صورت نگیرد بازاریابی نیز با مشکل مواجه خواهد شد.
اهداف مشترک بازاریابی و بازارسازی برای تعاونی ها
هر دو فعالیت بازاریابی و بازارسازی اهداف مشترکی را در مسیر اعتلای شرکت دارند که از جمله می توان به بهبود موقعیت شرکت در بازار، افزایش رضایت مشتری، تقویت چهره شرکت، ارتقای سابقه شرکت، افزایش فروش، جذب مشتری بیشتر، افزایش برند شرکت اشاره نمود.
راهکارهای ارتقای بازارسازی برای محصولات بنگاههای تعاونی
مسلماً یکسری مواردی که می تواند فعالان تعاونی ها را در راستای فعالیتشان یاری رساند تقویت یکسری مهارت ها مانند گرایش متمرکز به بازار و شناخت دقیق نیاز مشتریان، بازارشناسی اصولی و منطقی محصولات تولید شده یا خدمات آماده ارائه، جستجو برای یافتن مناسبترین بازار برای محصول را می توان از جمله این موارد دانست.
