تعاون آنلاین-حدود یک قرن قبل، قریب به ۷۰ درصد از جمعیت ایران یا در روستاها زندگی می کردند و یا همچنان به شیوه زندگی عشایری، ییلاق و قشلاق را بر یکجا نشینی ترجیح می دادند. فرآیند توسعه اما موجب شد ساختار جمعیتی ایران هم مانند بسیاری عرصه های دیگر دستخوش تغییر و تحول شود و سبک زندگی عشایری کم کم به حاشیه برود. امروز کمتر از ۱.۵ میلیون نفر از جمعیت حدوداً ۸۸ میلیون نفری ایرانیان کوچ نشین اند و این سبک زندگی به شدت در معرض فراموشی قرار گرفته است.
این ها همه در حالی است که حفظ سبک زندگی عشایری با تمام ویژگی های خاص آن ضروری به نظر می رسد و می بایست در تلاش باشیم که مصرف کالاهایی که در ایل تولید می شود و به دلیل عدم داشتن مواد نگهدارنده و …گاهاً می توان به آنها ارگانیک هم اطلاق کرد ترویج یابد و این قشر نیز از بسیاری از مظاهر زندگی مدرن دوری نماید. به این ترتیب، مصرف کالاهای تولید شده در ایل توسط خود عشایر، به عدم تغییر در سبک زندگی آنها یاری خواهد رساند. از دیگر سو، می توان این کالاها را به عموم هم عرضه کرد و از فرصتِ تقاضای عمومی برای کالاهای سالم، از جمله صنایع لبنی تولیدی عشایر هم بهره برد.
افزون بر این، به نظر می رسد می توان از پتانسیل سبک زندگی عشایری برای جذب گردشگران خارجی و حتی شکل گیری نوعی اقتصادِ مبتنی بر فروش صنایع دستی و کالاهای تولید عشایر هم استفاده کرد. این دقیقاً همان کاری است که اتحادیه تعاونی های عشایری ایران، در حال پیگیری آن است.
گردش مالی ۱۰۰ میلیارد تومانی
به گزارش تعاون آنلاین، اتحادیه تعاونی های عشایری دامداران متحرک ایرانیان، زیر نظر سازمان امور عشایر قرار دارد و هدف از تأسیس آن پیگیری اهداف و منافع تعاونی هایی است که در زمینه اقتصاد و جامعه عشایر کشور به فعالیت مشغول اند. «مظاهر کشاورز»، مدیر عامل اتحادیه تعاونی های عشایری دامداران متحرک ایرانیان، در گفت و گو با تعاون آنلاین از برخی برنامه های این اتحادیه گفت. به گفته کشاورز، چرخ اقتصاد عشایری کشور بر دوش بیش از ۱.۳ میلیون نفر در قالب ۲۴۰ هزار خانوار می گردد که در بسیاری از استان های کشور زندگی می کنند. کشاورز می گوید:«گردش مالی اتحادیه ما که در واقع نمودار بخش عمده اقتصاد عشایری است، در سال گذشته به حدود ۳۰ میلیارد تومان بالغ شد و پیش بینی می کنیم با توجه به وضعیت امسال و مساعدت صندوق حمایت از بخش کشاورزی و عشایری، این رقم به ۱۰۰ میلیارد تومان برسد.»
«کشاورز» به ارکان مختلف اقتصاد عشایری اشاره کرد و گفت:«عشایر در ۶ ماهه دوم سال، یعنی در فصول پاییز و زمستان عمدتاً به نگه داری و تعلیف دام هایشان مشغول اند. آنها در این دو فصل، به شکل سنتی به تولید صنایع دستی، از فرش و گلیم گرفته تا کالاهای دیگر، اقدام می کنند. دربرسیهای بعمل آمده و با حمایت سازمان امور عشایر به این نتیجه رسیدیم که می توانیم از این ظرفیت در این دو فصل استفاده کنیم و نسبت به بازاریابی وبرنامه ریزی فروش صنایع دستی عشایر، اقدام نماییم.»
فروش گلیم بر روی نِت
کشاورز ادامه داد:«به همین منظور ما سایت ashayershop.ir را برای فروش آنلاین صنایع دستی عشایر راه اندازی کردیم و امیدواریم بتوانیم تا چند ماه آینده، بخش انگلیسی زبان این سایت را هم آماده کنیم. این موضوع از این جهت اهمیت دارد که صنایع دستی تولیدی عشایر ایران هم در کشور خود ما و هم در خارج از ایران طرفداران بسیار زیادی دارد و با این حال وقتی صحبت از گلیم قشقایی، گلیم سیرجان و ورنی های تولید شده توسط عشایر مشکین شهر و دشت مغان می شود، خیلی ها حتی نام این محصولات را هم نشنیده اند.»
مدیر عامل اتحادیه تعاونی های عشایری دامداران متحرک ایرانیان به نقش دلالان در اقتصاد عشایری هم اشاره می کند و می گوید:«متأسفانه یکی از دلایلی که موجب شده محصولات و صنایع دستی تولید شده توسط عشایر ایران شناخته شده نباشند، نقش واسطه ها و دلالان است. دلالان در فصول مختلف به عشایر مراجعه می کنند و پیش پرداخت هایی به خانواده های عشایر می دهند، اما قیمت هایی که به آنها پیشنهاد می کنند بسیار نازل است و در واقع دسترنج آنها را بسیار پایین تر از قیمت واقعی خریداری می کنند.»
وی می افزاید:«ما گفت و گوهایی هم با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری داشته ایم تا بتوانیم برای بهبود وضعیت گردشگری عشایری هم اقداماتی انجام دهیم و به نظر ما این حوزه ای است که امکانات زیادی برای فعالیت دارد.»
از «کشاورز» در مورد سایر محصولات تولیدی عشایر هم پرسیدیم و شنیدیم:«محصولات لبنی تولید شده توسط عشایر، مانند شیر، کره و روغن حیوانی هم طرفداران خاص خود را دارد و روغن حیوانی و کره تولید شده توسط عشایردر بازار نیزعرضه می گردد، علاوه بر این عمدتاً در فصل بهار، برخی کارخانه های تولید محصولات لبنی، به عنوان مثال در آذربایجان شرقی، اقدام به جمع آوری و خرید شیر خام از عشایر می کنند. اما از فصل بهار به بعد، شیر تولیدی دامهای عشایر برای مصرف بره هایشان استفاده می شود که این امر باعث افزایش وزن بره ها و تولید پروتین بیشتر می گردد.»
