هر چند بانک های تعاونی سهمی از بازار پولی ایران در اختیار ندارند و تنها بانکهای دولتی و خصوصی در کشور مجوز فعالیت دارند اما بررسی ها نشان می دهد بانکهای تعاونی موفقی در قلب اقتصاد صنعتی جهان در حال فعالیت هستند.
هر چند بانک های تعاونی سهمی از بازار پولی ایران در اختیار ندارند و تنها بانکهای دولتی و خصوصی در کشور مجوز فعالیت دارند اما بررسی ها نشان می دهد بانکهای تعاونی موفقی در قلب اقتصاد صنعتی جهان در حال فعالیت هستند.
به گزارش تعاون انلاین، تعاونیها در سالهای اخیر توسعه زیادی پیدا کردند و در حوزههای مختلفی کار می کنند و به همین دلیل است که رییس اتحادیه تعاونی ها در دنیا اخیرا خبر از بهبود عملکرد مالی تعاونیها و توسعه آنها داده است. تعاونیها در حوزههای مختلف تولید و صنعت کار میکنند ولی فعالیت آنها در حوزه مالی قابل توجه است به خصوص که آمارها نشان میدهد شمار زیادی از بانکهای تعاونی در رده بانکهای برتر دنیا قرار دارند. بانکهایی که هم از نظر خدماترسانی جایگاه ویژهای دارند و هم ارزش دارایی و سرمایه آنها بالا است. یکی از این بانکها کردیت اگریکول است یا موسسه اعتباری کشاورزی کشور فرانسه است که در سال ۲۰۱۷ به عنوان یکی از برترین بانکهای دنیا از نظر ارزش دارایی و خدمات رسانی انتخاب شد. البته این بانک تنها بانک تعاونی در فرانسه نیست بلکه طبق آمارهای رسمی سه بانک تعاونی دیگر هم در این کشور فعالیت میکنند.
با وجود اینکه ساز و کار بانکهای تعاونی مشابهت زیادی با بانکهای دیگر دارد ولی مالک آنها مشتریانش هستند و بر مبنای قوانین بانکی و قوانین تعاونی اداره میشود به همین دلیل خدماترسانی و انتقال سود بانکهای تعاونی به سهامدارانش بسیار زیاد است.طبق قانون اولیه این نظام بانکی، تنها اعضای سهامدار بانک میتوانند در بانک حساب داشته باشند و از مزایای مالی آن برخودار شوند ولی در سالهای اخیر مشاهده شده است که برخی از بانکهای تعاونی در دنیا مشتریان دیگری هم داشتهاند و این مساله با اعتراضات و انتقادات زیادی همراه شد زیرا زمینه را برای تخلف و کم شدن کنترل سهامداران روی عملکرد مالی بانک فراهم کرد.
سیستمهای بانکهای تعاونی نسبت به سیستمهای اتحادیههای اعتباری در دنیا منسجمتر است. معمولا شعبههای محلی بانکهای تعاونی هیات رییسه و مدیرانشان را انتخاب میکنند ولی بخش اعظم تصمیمات استراتژیک نیازمند تایید دفتر مرکزی بانک است در حالیکه در اتحادیههای اعتباری هر شعبه به تنهایی حق تصمیمگیری دارد.
از میان بانکهای تعاونی فعال در دنیا برخی متمایز از بقیه هستند. مثلا بانک تعاونی رکعت که در کشور مالزی راهاندازی شده است و اولین بانک تعاونی راهاندازی شده در این کشور بوده است. این بانک را میتوان در زمره معدود بانکهای تعاونی اسلامی نامگذاری کرد و از همین جهت با دیگر بانکها تمایز دارد. البته این بانک تنها بانک اسلامی فعال در حوزه تعاونی نیست. بانک تعاونی اسلامی نام بانک دیگری است که در بنگلادش راهاندازی شده است و توانست عنوان بزرگترین بانک تعاونی در آسیا را از آن خود بکند. در کشورهای اروپایی و صنعتی شمار بانکهای تعاونی بیشتر از کشورهای در حال توسعه است و دلیل این مساله توجه این کشورها به تعاونیها و تاثیر مثبت آنها در اقتصاد است. به عنوان مثال یکی از بانکهای تعاونی بسیار مطرح در کشور آلمان، بانک DZ است که بیش از ۱۷ میلیون ۷۰۰ هزار نفر عضو دارد و از سال ۲۰۱۵ میلادی به عنوان یک بانک تعاونی آلمانی – اتریشی به کارش ادامه داد.
یکی دیگر از بانکهای بسیار مطرح تعاونی، گروه مالی Desjardins است که در کانادا فعالیت میکند و بالغ بر ۵ میلیون ۷۹۵ هزار نفر عضو دارد. بانک استرالیا، بانک تعاونی بریتانیا، اتحادیه اعتباری ارتشیان فدرال در امریکا، بانک منافع مشترک در بریتانیا و بانک GLS در کشور آلمان همگی از برترین و شناختهشدهترین بانکهای تعاونی در جهان محسوب میشوند.
بر اساس این گزارش در اغلب کشورهای صنعتی دنیا اعم از کشورهای اروپایی و آمریکایی و آسیایی، بانکهای تعاونی فعالیت بسیار گستردهای دارند و این صنعت در کشورهای در حال توسعه و فقیر از قبیل مالزی و بنگلادش عمر کوتاهتری دارد.