علیرضا عزیزاللهی : «دغدغه ما این است که اختیار تأمین و تولید شیر مدارس به عهده سازمان تعاون روستایی گذاشته شود و سازمان نیز شیر بسته‌بندی آماده شده را درب مدارس تحویل دهد و خود آموزش و پرورش از فرایند تأمین و عرضه کنار برود.» توزیع تغذیه‌ی رایگان در مدارسِ جهان پیشینه‌ای ۷۰ ساله دارد. […]
علیرضا عزیزاللهی : «دغدغه ما این است که اختیار تأمین و تولید شیر مدارس به عهده سازمان تعاون روستایی گذاشته شود و سازمان نیز شیر بسته‌بندی آماده شده را درب مدارس تحویل دهد و خود آموزش و پرورش از فرایند تأمین و عرضه کنار برود.»
توزیع تغذیه‌ی رایگان در مدارسِ جهان پیشینه‌ای ۷۰ ساله دارد. در انگلستان در سال ۱۹۴۶ شیر رایگان به همه دانش‌آموزان از دبستان تا دبیرستان تا سن هیجده سالگی داده شد. در سال ۱۹۶۸ این برنامه تنها به دبستان‌ها اختصاص یافت و در سال ۱۹۷۱ مارگارت تاچر آن را تنها برای کودکان تا هفت سال کاهش داد. کشور پرجمعیت هند نیز در سال ۲۰۰۱ برنامه وسیع یک وعده ناهار را تصویب کرد تا بتواند کودکان خانواده‌های فقیر را با این وسیله به دبستان‌ها بکشاند. هدف اصلی این برنامه پشتیبانی از کودکان در برابر گرسنگی و کمبود تغذیه بود. در حال حاضر۱۰۰ کشور جهان برنامه توزیع شیر در مدرسه‌هاشان دارند.
در ایران نیز توزیع رایگان شیر در مدارس کشور از سال‌های ۷۹ و ۸۰ آغاز شده و هدف از این اقدام افزایش سلامت جامعه، کاهش سوءتغذیه و ارتقای توانایی جسمی و ذهنی دانش‌آموزان به ویژه در مناطق محروم بوده است. در سال‌های ۹۰ و ۹۱ در توزیع شیر مدارس تأخیرهایی صورت گرفت و دلایل آن مواردی چون بروز مشکلات در تمدید قرارداد با پیمانکاران، عقب افتادن پرداختی‌های آموزش و پرورش به کارخانه‌ها و نیاز به واردات برای بسته‌بندی‌های پاکت‌های شیر و تحریم‌ها عنوان شده بود.
آموزش و یادگیریِ عادت‌های مناسب زندگی از جمله تغذیه سالم باید از دوران کودکی آغاز شود و در آن‌ها نهادینه شود. از سوی دیگر کودکان در سنین هفت تا یازده سالگی سرعت رشد بالاتری دارند و ضروری است که مواد غذایی مورد نیاز بدنشان تأمین شود. علیرضا عزیزاللهی مدیرعامل اتحادیه دامداران ایران که پیش از این معاونت شیر خام و کشت و صنعت شرکت صنایع شیر ایران را عهده‌دار بوده‌است به تعاون‌آنلاین می‌گوید: باید در حوزه مصرف شیرخام فرهنگ‌سازی صورت بگیرد و مردم به مصرف آن رغبت پیدا کنند؛ این فرهنگ‌سازی هم باید از مهدکودک‌ها و مدارس ما آغاز شود.
پیش از این آموزش و پرورش توزیع شیر در مدارس ایران را بر اساس مناقصه انجام می‌داد اما در سال ۱۳۹۴ مصوب شد تهیه شیر مدارس بر اساس قیمت سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان باشد و مناقصه حذف شود. علیرضا عزیزاللهی مدیر عامل اتحادیه تعاونی های کشاورزی و دامداری در این باره می‌گوید: محصولی که به مدارس اختصاص پیدا می‌کند حتما باید از بهترین کیفیت برخوردار باشد و تضمین کیفیت بالا در برگزاری مناقصه امکان‌پذیر نیست؛ چرا که وقتی مناقصه برگزار می‌شود پایین‌ترین قیمت، مناقصه را برنده می‌شود و پایین‌ترین قیمت مساوی است با بدترین کیفیت. این قضیه با سیاست دولت برای ارتقای تغذیه سالم در مدارس سازگار نیست. ما به آموزش و پرورش برای این مسئله که باید فرایند مناقصه را در توزیع شیر مدارس لغو کند فشار زیادی وارد کردیم و تقاضا کردیم اقداماتی انجام شود که شیر با کیفیت از شرکت‌های مشخصی که بهترین شیر کشور را در اختیار دارند برای مدارس تهیه شود. در حال حاضر ما توزیع شیر باکیفیت را در مدارس مد نظر داریم تا نونهالان ما به مصرف شیر در آینده و زندگی‌شان عادت کنند؛ چرا که این یک عادت خوب برای تغذیه سالم است.
بیشتر افراد جامعه، شرکت‌های تعاونی را با ویژگی‌هایی چون محصول باکیفیت و قیمت‌های مناسب می شناسند که با خودیاری و کمک متقابل اعضا برای فعالیت در امور تولید و توزیع و خدمات تشکیل شده‌اند و این شرکت‌ها روحیه تعاون و همکاری را در جامعه افزایش می‌دهند. مدیرعامل اتحادیه دامداری از پیشنهاد این اتحایه به آموزش و پرورش صحبت می‌کند: «پیشنهاد ما در اتحادیه دامداران این است که بین طرح خرید تضمینی شیر خام که برای سازمان تعاون روستایی انجام می‌شود و شیر مدارس پلی بزنیم؛ چرا که بهترین شیر خام کشور در حال حاضر توسط سازمان تعاون روستایی در قالب خرید تضمینی انجام می شود؛ به دلیل قیمت بالایی که این سازمان پرداخت می‌کند و همچنین نوع مقررات و دستورالعملی که دارد. دغدغه ما این است که اختیار تأمین و تولید به عهده سازمان تعاون روستایی گذاشته شود و سازمان نیز شیر بسته‌بندی آماده شده را درب مدارس تحویل دهد و خود آموزش و پرورش از فرایند تأمین و عرضه کنار برود. به گفته او ساز و کار عملی شدن این پیشنهاد هنوز فراهم نشده‌است اما پیگیری‌ها هنوز ادامه دارد و اگر وزیر آموزش پرورش نیز به این مسئله کمک کند میتوان محصول باکیفیتی را به دست دانش‌آموزان رساند. »
به گفته عزیزاللهی دولت به تازگی تصویب کرده که یارانه شیر مدارس را پرداخت کند اما در حال حاضر هنوز مرحله اجرا شدن مصوبه آغاز نشده‌است. اگر قرار باشد توزیع شیر مدارس در قالب فرایند سازمان تعاون انجام شود تلاش بر این است که با شرکت‌های معتبری مانند کاله، پگاه و دامداران و شرکت‌هایی که بهترین شیر را تولید می‌کنند همکاری شود.
در طول این سا‌ل‌ها هرچند وقت یک بار نارضایتی‌هایی از سوی دانش‌آموزان و والدین‌شان از شیر توزیع‌شده در مدارس دیده می‌شود و سال گذشته خبرگزاری‌ها از مسمومیت ۱۲ دختر دانش‌آموز در یکی از مدارس قائمشهر پس از نوشیدن شیر مدرسه خبر دادند. همچنین مدتی در استان کرمانشاه توزیع شیر در مدارس پس از ۴۰ مورد نمونه‌برداری متوقف شده‌بود. در شبکه‌های اجتماعی نیز گاهی تصاویری از پاکت‌های شیر استفاده نشده و یا نیمه استفاده شده در محوطه مدرسه‌ها می‌بینیم که نشان از کیفیت پایین شیرها و بی‌رغبتی دانش‌آموزان به مصرف آنهاست. نکته مهم این است که نمی‌توان سلامت کودکان و نونهالان را به مناقصه گذاشت و حذف مناقصه در زمینه شیر مدارس برای افزایش کیفیت تغدیه مدارس گام بزرگی است. باید منتظر ماند که با از میان رفتن مناقصه، در سال‌های آتی چه تغییراتی در کیفیت شیر مدارس مشاهده می‌شود؟
