یکشنبه, آذر ۴, ۱۴۰۳

چرا صنایع‌دستی باید در قالب تعاونی حمایت شوند؟

تقویت صنایع‌دستی با تعاون

صنایع دستی
صنایع دستی

در حال حاضر، صنایع‌دستی نه تنها یکی از مهم‌ترین عوامل رشد و توسعه اقتصادی کشورها به حساب می‌آید، بلکه به نسبت صنایع دیگر، مزایای جالب توجه دیگری نیز دارند که در پی می‌آید.

صنایع‌دستی حامل مؤلفه‌های فرهنگی و بومی هر سرزمینی هستند که در صورت تبدیل‌شدن به محصولات صادراتی، یکایک آنان مبدل به سفیران فرهنگی و مبلّغان آداب و رسوم آن ملت می‌گردند. این مؤلفه‌های فرهنگی را نمی‌توان در صنایعی نظیر صنایع غذایی، صنایع سنگین یا تولیدات کالای واسطه‌ای مشاهده کرد.

به گفته کارشناسان هزینه گسترش تولید صنایع‌دستی به نسبت سایر صنایع به مراتب پایین‌تر است. تولید صنایع‌دستی علاوه بر قالب مشاغل خانگی، می‌تواند در کارگاه‌های کوچک محلی و با حداقل امکانات انجام شود و این ویژگی با اشتغال‌زایی فراوان در مناطق محرومی که عمده بیکاران را در خود جای داده‌اند، نه تنها سبب کاهش بزهکاری‌ها در این مناطق می‌گردند، حتی منجر به کاهش مهاجرت به شهرهای بزرگ نیز می‌شوند.

ایران‌ به دلیل دارا بودن گستره متنوعی از آب و هوا، اقوام و شیوه‌های تولید و معیشت دامپروری، کشاورزی و شهری، صنایع‌دستی گوناگونی نیز دارد که مهم‌ترین آن فرش دست‌بافت است. به گونه‌ای که تمدن، فرهنگ و تفکر ایرانی را می‌‌توان در فرش و دیگر صنایع‌دستی هر نقطه‌ای از ایران به شیوه مجزایی دید. برخی از صنایع‌دستی ایران هم‌اکنون جایگاه نخست و حتی انحصاری در بازار جهانی دارند و برخی دیگر در صورت حمایت‌شدن پتانسیل رسیدن به چنین جایگاهی را دارند.

برای حمایت از صنایع‌دستی، شاغلان این حوزه را می‌توان در قالب تعاونی گرد هم آورد. تعاونی‌ها بر دو ستون اصلی استوارند که یکی بازدهی اقتصادی و دیگری مسئولیت اجتماعی است. در راستای بازدهی اقتصادی تعاونی‌ها می‌توانند در قالب سازمان‌های متمرکزی عمل کنند که مسئولیت بازاریابی و فروش کالاها را متقبل شوند. این مهم بار سنگین تلاش برای فروش محصولات را از دوش تولیدکنندگان صنایع‌دستی برمی‌دارد و با متمرکز کردن امر عرضه کالا، عملا باعث از بین رفتن رقابت‌های بی‌فایده خرد بین تولیدکنندگان می‌گردد.

در راستای مسئولیت اجتماعی، قالب تعاونی به معنای مشارکت تمامی اعضای تولیدکننده در تصمیم‌گیری‌های شرکت است. یعنی تصمیم‌گیری‌های مهمی مثل قیمت‌گذاری محصولات، تأمین مواد اولیه و… در قالبی دموکراتیک و با تصمیم تمامی اعضا انجام خواهد شد. چنین شکلی از اداره تشکل‌های اقتصادی علاوه بر کاستن چشمگیر ریسک اقتصادی، موجب کم‌شدن خسارت ضررهای مالی احتمالی برای هر فرد و نیز گسترش روحیه کار گروهی می‌گردد. افزون بر تمامی مواردی که گفته شد، تقویت پایگاه دموکراسی و گسترش فرهنگ دموکراتیک در جامعه از دستاوردهای چنین قالبی از اقتصاد است.

به تمام دلایل گفته شده در بالا، بهترین راه حمایت از صنایع‌دستی که عمده شاغلان آن را روستاییان تشکیل می‌دهند، تشویق به فعالیت در قالب تعاونی است.

درج دیدگاه